Nhằm đa dạng hóa cây trồng, nâng cao thu nhập cho người dân, thời gian qua xã Mai Hoa, tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai mô hình trồng dưa chuột liên kết theo chuỗi giá trị. Với việc áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến và có doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm, mô hình bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế rõ nét, mở ra hướng phát triển nông nghiệp bền vững, góp phần quan trọng vào xây dựng nông thôn mới tại địa phương.
Liên kết chuỗi giá trị – hướng đi mới trong sản xuất nông nghiệp
Thực hiện chương trình cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2025–2030 theo hướng sản xuất hàng hóa, ứng dụng khoa học kỹ thuật, xã Mai Hoa đã tập trung chỉ đạo đổi mới phương thức sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện thực tế. Trong đó, mô hình trồng dưa chuột liên kết với doanh nghiệp được xác định là điểm nhấn quan trọng trong định hướng phát triển nông nghiệp của xã.
Để triển khai hiệu quả, UBND xã Mai Hoa đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với Công ty TNHH Dưa leo quê vùng miền (tỉnh Bắc Ninh) và Hợp tác xã Sản xuất, kinh doanh tổng hợp Nhật Hằng, cùng các hộ dân tham gia mô hình. Hai tổ hợp tác với 11 thành viên được thành lập, trực tiếp sản xuất và tuân thủ quy trình kỹ thuật. Trước khi triển khai, chính quyền địa phương đã tổ chức cho bà con đi tham quan, học tập kinh nghiệm tại một số mô hình trồng dưa chuột thành công ở tỉnh Tuyên Quang. Qua đó, người dân được tiếp cận, học hỏi kỹ thuật từ khâu gieo trồng, chăm sóc đến thu hoạch, bảo quản sản phẩm.
Toàn bộ diện tích được lên luống, phủ bạt trước khi gieo hạt.
Hiệu quả kinh tế rõ nét, nông dân yên tâm sản xuất
Trong quá trình thực hiện, doanh nghiệp đã cung ứng giống, vật tư, đồng thời cử cán bộ kỹ thuật trực tiếp hướng dẫn, tập huấn cho người dân về quy trình sản xuất an toàn, đảm bảo năng suất và chất lượng. Đặc biệt, toàn bộ sản phẩm sau thu hoạch được công ty bao tiêu với giá cố định 5.000 đồng/kg. Việc ký kết bao tiêu giúp người dân yên tâm sản xuất, tránh tình trạng “được mùa mất giá”, đồng thời khẳng định thương hiệu nông sản sạch Mai Hoa trên thị trường.
Đến nay, 5 ha dưa chuột đã được xuống giống và đang sinh trưởng tốt. Cán bộ kỹ thuật thường xuyên theo dõi, hướng dẫn nông dân phòng trừ sâu bệnh, đảm bảo cây phát triển đúng quy trình.
Ông Đinh Văn Nghĩa, Tổ trưởng Tổ hợp tác thôn 1 Văn Giang, chia sẻ: “Trước đây vùng đất này chủ yếu trồng ngô, đậu hiệu quả thấp. Nay áp dụng mô hình dưa chuột phủ bạt leo giàn, chúng tôi thấy rõ lợi ích: giảm cỏ dại, hạn chế sâu bệnh, tiết kiệm công chăm sóc và giữ ẩm cho đất. Quan trọng hơn là sản phẩm được bao tiêu, bà con rất phấn khởi.”
Theo tính toán, sau 35–40 ngày gieo hạt, dưa chuột sẽ cho thu hoạch. Với năng suất bình quân khoảng 50 tấn/ha, 5 ha dưa chuột của xã dự kiến đạt sản lượng 250 tấn, tổng giá trị khoảng 1,2 tỷ đồng. Sau khi trừ chi phí, lợi nhuận đạt gần 700 triệu đồng, cao hơn nhiều lần so với các cây trồng truyền thống.
Ông Phạm Ngọc Tạo – Chủ tịch UBND xã Mai Hoa cho biết: “Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục phối hợp với doanh nghiệp hướng dẫn kỹ thuật, theo dõi sâu bệnh, đồng thời tuyên truyền, vận động nhân dân mở rộng diện tích. Mục tiêu là hình thành vùng sản xuất tập trung, có chuỗi liên kết bền vững, đảm bảo đầu ra và nâng cao thu nhập cho bà con.”
Những kết quả bước đầu cho thấy tinh thần đổi mới, mạnh dạn đầu tư của người dân cùng sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền. Mô hình trồng dưa chuột liên kết không chỉ giúp nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp, mà còn tạo nền tảng để Mai Hoa xây dựng thương hiệu nông sản sạch, hướng đến phát triển nông thôn mới bền vững trong giai đoạn mới.
Trung tâm khuyến nông tỉnh Hà Tĩnh -14/10/2025
