Nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh đã trở thành một ngành kinh tế chủ lực, nhưng đi kèm với đó là những rủi ro về dịch bệnh và môi trường. Việc ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật mới là chìa khóa để đảm bảo sự bền vững. Dưới đây là tổng hợp các giải pháp công nghệ tiên tiến nhằm tối ưu hóa quy trình sản xuất và giảm thiểu thiệt hại.
1. Giải pháp quản lý khí độc trong ao nuôi
Khí độc hydrogen sulfide (H2S) là một mối đe dọa lớn đối với sức khỏe tôm. Khí này được tạo ra từ quá trình phân hủy yếm khí chất thải tôm, thức ăn dư thừa và bùn đáy ao. H2S có thể gây ngộ độc cấp tính và mãn tính, dẫn đến chết hàng loạt.
Một hệ thống thoát khí độc đã được phát triển để giải quyết vấn đề này. Hệ thống hoạt động dựa trên nguyên lý thu gom chất thải ở đáy ao và sử dụng các ống dẫn khí để đẩy H2S lên khỏi mặt nước. Đồng thời, hệ thống này kết hợp với máy quạt nước để tăng cường lượng oxy hòa tan ở tầng đáy, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn yếm khí sinh ra H2S.
- Nguyên lý hoạt động: Chất thải được dòng chảy của máy quạt nước tập trung tại một vị trí cố định. Hệ thống ống tuýp đục lỗ được lắp đặt tại khu vực này để thu gom và đưa khí độc ra ngoài. Oxy được bổ sung liên tục vào đáy ao, tạo môi trường hiếu khí, ức chế vi khuẩn yếm khí.
- Ưu điểm:
- Chủ động kiểm soát môi trường ao nuôi ngay từ đầu vụ.
- Giảm thiểu việc sử dụng hóa chất và kháng sinh, bảo vệ môi trường và sức khỏe tôm.
- Giảm thiểu rủi ro tôm bị sốc hoặc nhiễm bệnh do ô nhiễm môi trường.
- Hiệu quả kinh tế cao, tôm tăng trưởng nhanh và đạt năng suất vượt trội.
2. Công nghệ thuần hóa tôm trong môi trường độ mặn thấp
Nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh trong môi trường nước lợ với độ mặn dưới 10‰ là một giải pháp đột phá, mở rộng diện tích nuôi và giảm thiểu tác động của biến động môi trường.
- Quy trình kỹ thuật:
- Giai đoạn thuần hóa: Tôm giống được thuần hóa ngay từ trại giống trong môi trường nước có độ mặn thấp (khoảng 10‰).
- Giảm độ mặn tại ao nuôi: Sau khi vận chuyển về, tôm được thuần hóa nhiệt độ bằng cách ngâm bao tôm trong ao ương. Sau đó, nước ngọt đã được khử trùng sẽ được bơm dần vào ao ương trong 3 ngày, giảm độ mặn không quá 3‰ mỗi ngày, cho đến khi đạt mức 5‰.
- Thả nuôi: Khi quá trình thuần hóa hoàn tất, tôm được chuyển sang ao nuôi thương phẩm với mật độ phù hợp. Quản lý thức ăn và môi trường tương tự như nuôi thông thường.
- Hiệu quả:
- Tôm thích nghi tốt với môi trường độ mặn thấp, giảm thiểu tỷ lệ chết do sốc môi trường khi mưa bão.
- Mở rộng diện tích nuôi tôm tại các vùng nước lợ, đa dạng hóa cơ cấu sản xuất.
- Tỷ lệ sống và năng suất cao, đạt hiệu quả kinh tế ổn định.
3. Hệ thống tường chắn sóng và ngăn chặn ngoại vật
Hệ thống này được thiết kế nhằm bảo vệ trang trại nuôi tôm khỏi các tác động bất lợi từ bên ngoài, bao gồm thời tiết khắc nghiệt và động vật ngoại lai.
- Cấu tạo và nguyên lý:
- Xây tường bê tông hoặc gạch bao quanh ao nuôi, cách mép ao 10-25cm và cao 40-45cm so với mặt bờ.
- Mặt tường và bờ ao được láng xi măng trơn nhẵn và lượn tròn để giảm áp lực của sóng khi có gió lớn, ngăn tôm thất thoát ra ngoài.
- Trên tường có lỗ cắm cọc để dựng khung hoặc căng lưới che chắn tùy theo nhu cầu kỹ thuật.
- Lợi ích:
- Phòng chống thiên tai: Tường chắn bảo vệ ao nuôi khỏi sóng lớn và gió bão, giảm thiểu thiệt hại cho đàn tôm.
- Ngăn chặn dịch bệnh: Hệ thống này ngăn các loại động vật gây hại như chim, chuột, chó, mèo… tiếp xúc với ao, giảm nguy cơ lây truyền mầm bệnh.
- Dễ dàng quản lý: Giúp người nuôi dễ dàng hơn trong việc quản lý và thực hiện các thao tác kỹ thuật, đặc biệt là điều chỉnh mức nước và nhiệt độ ao nuôi.
Việt Linh [G], 9/2025
