Để cây hoa lài sinh trưởng khỏe mạnh và cho năng suất cao, cần nắm vững những kỹ thuật trồng và chăm sóc cơ bản dưới đây.
1. Chuẩn bị đất trồng và giống
Hoa lài là loại cây dễ tính, có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau, từ đất thịt, đất cát đến đất bạc màu. Tuy nhiên, để đạt năng suất cao, bạn nên chọn đất thịt pha cát hoặc đất thịt nhẹ.
- Làm đất: Cày xới đất tơi xốp, dọn sạch cỏ dại và lên luống.
- Lên luống: Luống trồng nên rộng khoảng 70 cm, cao 25 – 30 cm để đảm bảo thoát nước tốt, tránh ngập úng.
- Bón lót: Trước khi trồng, rải vôi bột để khử chua và diệt mầm bệnh. Bón lót bằng cách trộn đều 1 kg phân chuồng hoai mục với 300 g hỗn hợp lân – kali cho mỗi hố. Bạn cũng có thể bổ sung thêm phân trùn quế hoặc phân hữu cơ vi sinh để cải thiện độ phì nhiêu của đất.
- Chọn giống: Có thể trồng bằng cành giâm chưa ra rễ, gốc cây hoặc cây con trong bầu.
2. Kỹ thuật trồng và mật độ
Thời điểm trồng thích hợp nhất là vào đầu mùa mưa để cây có đủ độ ẩm sinh trưởng.
- Mật độ: Trồng với mật độ khoảng 1.000 gốc/1.000 m².
- Kỹ thuật trồng:
- Trồng bằng cành: Đặt cành sâu 10 – 15 cm.
- Trồng bằng gốc: Lấp kín phần cổ rễ.
- Trồng bằng bầu: Vùi kín phần hom trong bầu đất.
- Lưu ý: Sau khi trồng, nén chặt đất xung quanh gốc và tưới nước giữ ẩm.
3. Chăm sóc và bón phân
Hoa lài ưa nắng, chịu hạn tốt nhưng lại rất cần nước, đặc biệt là vào thời kỳ cây ra hoa.
- Tưới nước: Tưới nước thường xuyên để duy trì độ ẩm, nhất là trong mùa nắng. Tránh tưới quá nhiều gây ngập úng.
- Bón phân định kỳ:
- Giai đoạn cây con: Sau khi cây bén rễ, tưới phân chuồng pha loãng và một ít phân urê để kích thích cây phát triển.
- Giai đoạn ra hoa: Sau khoảng 1 năm, khi cây bắt đầu ra hoa rộ, bón 5 kg phân NPK 20-20-15 cho mỗi 1.000 m² để tăng cường dinh dưỡng.
- Sau thu hoạch: Sau mỗi đợt thu hoạch hoa, xới gốc, bón thêm phân chuồng hoai, phân đạm, và kali, sau đó lấp đất lại và tưới nước liên tục trong vài ngày.
- Phân bón lá: Phun thêm các loại phân bón lá giàu vi lượng như NPK 30-10-10, NPK 20-20-20, hoặc các loại phân bón hữu cơ vi sinh dạng lỏng để cây hấp thụ dinh dưỡng nhanh, tăng năng suất và chất lượng hoa.
- Làm cỏ: Thường xuyên nhổ cỏ bằng tay hoặc máy, không nên sử dụng thuốc diệt cỏ vì có thể ảnh hưởng đến rễ cây.
4. Cắt tỉa và tạo tán
Cắt tỉa là kỹ thuật quan trọng giúp cây ra nhiều cành mới, nhiều hoa và hạn chế sâu bệnh.
- Thời gian tỉa: Tỉa cành vào các tháng Âm lịch: 6, 9, và 12 để loại bỏ cành già, cành khô, cành bị sâu bệnh và kích thích cây ra đợt hoa mới.
- Tạo tán: Giữ chiều cao cây lài khoảng 1,5 m để thuận tiện cho việc chăm sóc và thu hoạch.
5. Phòng trừ sâu bệnh
Hoa lài ít bị sâu bệnh, nhưng bạn vẫn cần chú ý một số loại sâu và biện pháp phòng trừ.
- Sâu đục bông: Giai đoạn từ tháng 10 Âm lịch năm trước đến tháng Giêng Âm lịch năm sau, hoa lài dễ bị sâu đục bông. Bạn có thể sử dụng các loại thuốc trừ sâu sinh học để diệt trừ mà vẫn đảm bảo an toàn.
- Các bệnh khác: Có thể phun phòng trừ các loại bệnh nấm, rệp sáp định kỳ bằng các loại thuốc sinh học hoặc các biện pháp dân gian như phun dung dịch tỏi ớt, gừng.
6. Thu hoạch
- Thời điểm: Thu hoạch hoa vào buổi chiều, từ 15 giờ đến 18 giờ, khi hoa có nhiều hương thơm nhất.
- Cách hái: Hái những bông hoa to, chưa nở hoàn toàn, có màu trắng tinh.
- Bảo quản: Sau khi hái, trải hoa rộng ra nơi thoáng mát, tránh để trong bao kín để hoa không bị dập và giữ được hương thơm. Cây lài có thể cho thu hoạch liên tục trong khoảng 7 – 10 năm nếu được chăm sóc đúng cách.
Việt Linh [G], 9/2025
